DOGOTERAPIA

Zwierzaki wzbogacają nasze życie na wiele sposobów i w wielu wymiarach. Psy są jednymi z najpopularniejszych pupilów człowieka na całym świecie i towarzyszą mu od setek tysięcy lat. 


Od wieków zwierzęta są szkolone i wykorzystywane do poprawy stanu emocjonalnego człowieka. Ten proces  zaczyna się od samego towarzystwa, które oferują zwierzęta do bezpośredniego wsparcia fizycznego, np. podczas procesów rehabilitacji zdrowienia.


Psy terapeuci coraz częściej odgrywają niezwykle istotną rolę w naszym życiu; w życiu dzieci, seniorów, każdego człowieka. Podczas gdy większość z nas zna  psy w służbie ( specjalnie szkolone do wykonywania odpowiednich zadań np. w policji, wojsku, pogotowiu górskim, psy towarzysze osób niewidomych) i wie jak ważną rolę odgrywają one w życiu ich właścicieli, niewiele z nas posiada wiedzę o  zwierzętach terapeutycznych. 


    Ukierunkowana na ludzi terapia wspomagana przez zwierzęta korzysta z ich pozytywnych cech i wykorzystuje je do poprawy życia osób cierpiących na ból zarówno  fizyczny jak i psychiczny. Terapia wspomagana przez zwierzęta dla dzieci i dorosłych cieszy się coraz większym zainteresowaniem i uznaniem, szczególnie gdy chodzi o dzieci i osoby dorosłe z niepełnosprawnością, gdyż często łatwiej jest im nawiązać kontakt ze zwierzęciem niż z innymi ludźmi. Pierwszą formalną pracę terapeutyczną i badania nad terapią wspomaganą przez zwierzęta przeprowadził w 1961 roku psycholog dziecięcy dr Boris Levinson. Od końca lat 90. zyskuje ona coraz większe grono miłośników.


W niniejszym artykule postaram się przedstawić korzyści płynące z terapii ze zwierzętami skupiając się na roli psa. Opowiem jak to działa i jakie zwierzęta towarzyszące,  oprócz psów, najczęściej angażuje się w terapię.


    Zwierzęta pomagają ludziom pokonywać wyzwania, oswajać strach, spełniać marzenia, sprawiają, że są szczęśliwi w życiu…   Od psów po konie, innowacyjni terapeuci angażują zwierzęta do uspokajania, motywowania i uczenia dzieci i dorosłych na całym świecie.


Psy terapeutyczne są najczęściej spotykane w tej formie terapii, we wszystkich jej wymiarach i stylach pracy.


Terapia koni różni się formą od terapii z udziałem psów. Jako że są to zwierzęta większych rozmiarów, nie odwiedzają one pacjentów  w szpitalach czy innych ośrodkach. Zajęcia odbywają się w specjalnie do tego dostosowanych stadninach. Te niesamowite zwierzęta angażuje się w psychoterapię, w leczeniu uzależnień, i depresji.


Terapia koty (felinoterapia) jako forma leczenia polega na kontakcie osoby terapeutyzowanej z kotem. Na jakość zdrowienia ma wpływ nie tylko kontakt fizyczny z kotem, ale już sama jego obserwacja lub przebywanie w jego towarzystwie. Kocie mruczando zostało naukowo uznane jako rodzaj muzykoterapii. Posiadacze kotów (po przeprowadzeniu badań) okazali się bardziej pogodni od tych, którzy ich nie mają.  


Terapia króliki Podobnie jak inne rodzaje terapii ze zwierzętami, terapia z obecnością królików przynosi wiele korzyści dla ogólnego zdrowia pacjentów. Poprawia komunikację i ekspresję, stymuluje umysły. “Króliki pomagają akceptować kontakt fizyczny, relaksują i są po prostu milusie”.


Wśród innych popularniejszych terapii najczęściej angażuje się kury, żółwie, świnie i ryby


    Psy terapeutyczne odwiedzają różne placówki, takie jak szkoły, szpitale, domy opieki, przedszkola i żłobki i inne. Czasem pracują indywidualnie z daną osobą w jej prywatnym otoczeniu, dla większego jej komfortu. Pod opieką swojego opiekuna psy realizują niezwykle istotne działania pozwalając ludziom spędzać czas na przytulaniu, głaskaniu i wchodzeniu w  interakcji z futrzanym przyjacielem.


Pomagają  one zapewnić osobom niepełnosprawnym emocjonalnie i fizycznie uczucie komfortu, realizując z nimi lekcje, które uczą nabywania podstawowych umiejętności życiowych, niezwykle cennych w codziennym funkcjonowaniu (np. podążanie za wskazówkami, cierpliwe czekanie, nawiązywanie kontaktu wzrokowego i bycie miłym dla zwierząt i dla otoczenia). Podczas zajęć dogoterapii piesek pomaga skupić się uczestnikom i działa jako pomoc behawioralna. „I po prostu sprawia, że wszyscy są szczęśliwi; widzisz, jak dzieci i starsi się entuzjazmują i ożywiają, tylko dlatego, że on tu jest”.  Psy pomagają ludziom przebywającym w różnych placówkach poprawić ich samopoczucie oraz nabrać siły i pewności siebie do pokonywania stojących przed nimi wyzwań. Ich miłość i bezwarunkowe przywiązanie sprawiają, że są wspaniałymi zwierzętami domowymi, ale dla wielu osób nie jest możliwe posiadanie lub utrzymywanie regularnego kontaktu z psem z różnych powodów, stąd dogoterapia jest jedną z form alternatywnych. Psy terapeutyczne działają jako wyjątkowy przyjaciel, który  oferuje różne korzyści, takie jak wsparcie emocjonalne, empatię, uwagę czy bezpieczeństwo.


W życiu dzieci czworonogi są szczególnie ważne. Dzieci wciąż rozwijają swój umysł i umiejętności społeczne, więc potrzebują wszelkich interakcji i wsparcia, których mogą uzyskać w procesie dogoterapii.


Obecność psa terapeuty wpływa również niezwykle pozytywnie na seniorów dotkniętym chorobą Alzheimera, Pobudzają ich do aktywności, rozbudzają zainteresowanie, czy uwagę, stają się bardziej radośni i otwarci. Bezgraniczna radość psów ze spotkania i pełna akceptacja dla choroby, która dotyka seniorów ma największe znaczenie w terapii. Pies cieszy się, chętnie wchodzi w kontakt i nie ma pretensji o zapomniane słowa czy przekręcone fakty. Pies to ktoś, komu pacjent może okazać czułość i troskę, a przy tym ktoś, kto nie okazuje zakłopotania czy konsternacji, kiedy chorym zdarzy się zapaść w drzemkę czy pomylić psie imię.


Podsumowując, dogoterapia jest to niezwykle przyjezdna technika łącząca naukę z zabawą, pod kierunkiem profesjonalnego dogoterapeuty i wyszkolonego czworonoga. Wspomaga rozwój osobowości, uwalnia emocje, wyzwala motywację,  uczy i leczy pomagając dzieciom i dorosłym.


 Justyna Krochmal