Cichy krzyk- Depresja u dzieci i młodzieży.

W świecie, w którym coraz częściej mówimy o zdrowiu psychicznym, depresja dzieci i młodzieży pozostaje tematem zasługującym na szczególną uwagę. To złożone zaburzenie, które może dotknąć nawet najmłodszych członków naszego społeczeństwa, często pozostaje niezauważone lub błędnie interpretowane jako „zwykłe” problemy wieku dziecięcego. Szacuje się, że około 10-20% dzieci i młodzieży doświadcza objawów depresyjnych, co czyni ten problem niezwykle istotnym. Depresja może wystąpić u dzieci już w wieku przedszkolnym, ale najczęściej diagnozowana jest u młodzieży w wieku 12-17 lat. Badania sugerują, że dziewczęta są bardziej narażone na rozwój depresji w okresie dorastania, co może wynikać z czynników biologicznych oraz społecznych.

Pionierzy psychologii dziecięcej, tacy jak Sigmund Freud i Melanie Klein, zwrócili uwagę na to, jak głęboko wczesne doświadczenia mogą wpływać na psychikę dziecka. Ich odkrycia pokazują, że fundamenty zdrowia psychicznego kształtują się już w pierwszych latach życia. Traumatyczne przeżycia mogą pozostawić trwały ślad w psychice dorosłego człowieka. Badania pokazują, że dzieci, które doświadczają traumy, są bardziej narażone na zaburzenia emocjonalne w późniejszym życiu, co potwierdzają współczesne badania w dziedzinie psychologii.

Przemoc w rodzinie jako czynnik ryzyka.

Jednym z najbardziej niepokojących czynników ryzyka w kontekście depresji dzieci i młodzieży jest przemoc w rodzinie. Zgodnie z danymi z różnych badań, szacuje się, że od 10% do 30% dzieci w Polsce doświadcza przemocy w rodzinie lub jest jej świadkami. Dzieci, które są świadkami lub ofiarami przemocy domowej, często doświadczają nie tylko fizycznych, ale także psychicznych konsekwencji. Agresja może przyjmować różne formy, w tym emocjonalne i psychiczne nadużycia, takie jak zastraszanie, poniżanie, ignorowanie czy manipulowanie. Badania wykazują, że brak poczucia bezpieczeństwa w domu, lęk przed przemocą oraz niemożność nawiązania stabilnych więzi z opiekunami mogą prowadzić do poważnych problemów emocjonalnych, w tym depresji.

Śmierć bliskiej osoby, takiej jak rodzic, rodzeństwo czy inny członek rodziny, jest jednym z najtrudniejszych doświadczeń, które mogą spotkać dziecko. Taka strata może wywołać głębokie emocje i prowadzić do rozwoju depresji, która często manifestuje się w różnorodny sposób.

Dzieci, w przeciwieństwie do dorosłych, mogą nie być w stanie w pełni zrozumieć lub przetworzyć swojego żalu. Ich reakcje na śmierć mogą być zmienne i trudne do przewidzenia. Niektóre dzieci mogą stać się bardziej zamknięte, unikać towarzystwa rówieśników, a nawet wykazywać oznaki agresji lub buntu. Inne mogą wydawać się obojętne lub zdezorientowane, co może być mylone z brakiem uczuć.

Depresja u dzieci może być również związana z uczuciem osamotnienia i braku wsparcia emocjonalnego. Po stracie bliskiej osoby dziecko często czuje się izolowane, a jego relacje z rówieśnikami mogą ulec pogorszeniu. Dzieci mogą obawiać się, że nikt nie rozumie ich bólu, co może prowadzić do pogłębiającego się uczucia beznadziejności.

Ważne jest, aby rodzice i opiekunowie dostrzegali te zmiany i podejmowali działania, aby wspierać dzieci w procesie żalu. Profesjonalna pomoc psychologiczna, rozmowy o emocjach oraz stworzenie bezpiecznej przestrzeni do wyrażania uczuć są bardzo istotne w zapobieganiu rozwojowi depresji. Również edukacja na temat żalu i straty może pomóc dzieciom zrozumieć swoje emocje i nauczyć je, jak radzić sobie z trudnymi sytuacjami.

 Dodatkowo, rozwody i konflikty pomiędzy rodzicami mogą znacząco wpływać na zdrowie psychiczne dzieci i młodzieży. Dzieci, które doświadczają rozstania rodziców, często czują się zagubione i pełne lęku o przyszłość. Niezrozumiałe dla nich są zmiany w codziennym życiu. Niepewność co do przyszłych relacji z obojgiem rodziców może prowadzić do głębokiego stresu. Konflikty między rodzicami, które mogą objawiać się kłótniami, rywalizacją o uwagę dziecka czy manipulacjami, jeszcze bardziej zwiększają poczucie chaosu i braku bezpieczeństwa. Dzieci często czują się zmuszone do zajmowania stanowiska, co może prowadzić do poczucia winy i obciążenia emocjonalnego.

Typowe objawy depresji u dzieci.

Objawy depresji u dzieci mogą różnić się od tych występujących u dorosłych, a ich rozpoznanie bywa trudne. Oto niektóre typowe objawy depresji u dzieci:

1Zmiany w nastroju: Dzieci mogą stać się smutne, drażliwe lub zniechęcone. Często przejawiają apatię lub brak zainteresowania dotychczasowymi pasjami.

2. Zmniejszona energia: Dzieci mogą skarżyć się na chroniczne zmęczenie, brak motywacji do działania lub trudności z koncentracją.

3. Problemy z snem: Zarówno nadmierna senność, jak i bezsenność mogą być objawami depresji.

4Zaburzenia apetytu: Zmiany w nawykach żywieniowych, takie jak utrata apetytu lub nadmierne objadanie się, mogą występować u dzieci z depresją.

5. Izolacja społeczna: Dzieci mogą unikać kontaktów z rówieśnikami, wycofywać się z zabaw i aktywności społecznych.

6Objawy fizyczne: Częste skargi na bóle głowy, brzucha czy inne dolegliwości, które nie mają wyraźnej przyczyny medycznej.

7. Myśli samobójcze: W skrajnych przypadkach dzieci mogą wyrażać myśli dotyczące śmierci lub samookaleczenia, co wymaga natychmiastowej interwencji.

Obraz na płótnie: “Cichy Krzyk “Inga Falkowska.

Okaleczanie się jako sygnał ostrzegawczy.

Innym niepokojącym objawem depresji u dzieci i młodzieży jest tendencja do okaleczania się. Samookaleczanie, które może przybierać formę cięcia, zadrapania czy innych czynów prowadzących do fizycznych obrażeń, jest często sposobem na radzenie sobie z emocjami, których dzieci i młodzież nie potrafią wyrazić słowami. Dzieci, które się okaleczają, mogą czuć się przytłoczone uczuciami lęku, smutku czy beznadziei, a ból fizyczny może wydawać się dla nich bardziej znośny niż cierpienie emocjonalne.

Praktyczne porady dla rodziców.

Rodzice powinni traktować takie zachowania jako poważny sygnał ostrzegawczy. Okaleczanie się może być wyrazem głębokiego cierpienia wewnętrznego i potrzeby pomocy. Oto kilka praktycznych wskazówek dla rodziców:

1. Otwarta komunikacja: Zachęcanie dzieci do wyrażania swoich emocji i obaw. Regularne rozmowy mogą pomóc w budowaniu zaufania i zrozumienia.

2. Tworzenie bezpiecznego środowiska:  Zapewnienie dziecku  bezpiecznych warunków. Stabilność emocjonalna w domu jest kluczowa dla zdrowia psychicznego.

3. Obserwacja zachowań: Zwracanie uwagi na zmiany w zachowaniu dziecka. Jeśli zauważysz oznaki depresji lub samookaleczania, nie wahaj się szukać pomocy.

4. Wsparcie specjalistów: W przypadku poważnych objawów, skonsultuj się z psychologiem lub terapeutą. Wczesna interwencja może być kluczowa w leczeniu depresji.

Dzięki tym działaniom rodzice mogą znacząco wpłynąć na zdrowie psychiczne swoich dzieci. Wsparcie emocjonalne, otwarta komunikacja oraz, w razie potrzeby, pomoc specjalistów mogą być kluczowe w procesie leczenia i wsparcia dzieci i młodzieży, które się okaleczają.

Statystyki dotyczące dzieci żyjących w środowisku przemocowym są alarmujące. Dzieci, które są narażone na przemoc w rodzinie, są znacznie bardziej narażone na rozwój zaburzeń psychicznych, w tym depresji, lęków, PTSD (zespołu stresu pourazowego) oraz problemów behawioralnych. Badania pokazują, że dzieci te mają wyższe ryzyko wystąpienia problemów emocjonalnych w dorosłym życiu. Długoterminowe badania pokazują, że dzieci, które doświadczyły przemocy w dzieciństwie, mają wyższe ryzyko wystąpienia problemów zdrowotnych i emocjonalnych w dorosłym życiu, w tym uzależnień i zaburzeń psychicznych. Te statystyki podkreślają znaczenie interwencji i wsparcia dla dzieci żyjących w środowisku przemocowym, aby zminimalizować długoterminowe skutki przemocy i wspierać ich zdrowie psychiczne.

Inga Falkowska.
Artystka sztuk wizualnych i plastycznych, specjalizująca się w arteterapii.

Studentka: porady pedagogiczno-psychologiczne.

Obraz na płótnie: “Cichy Krzyk”Inga Falkowska.

Total
0
Shares
Previous Post

KARTKA DLA SENIORA

Next Post

“Życzenia za uśmiech- Kartka dla Seniora”

Zapisz się do newslettera Domu Polskiego w Brukseli aby być na bieżąco z wiadomościami, wydarzeniami i wskazówkami

Total
0
Share