Prawo do decydowania o odwiedzinach u jednego bądź drugiego rodzica nie należy do dziecka.
Decyzja taka należy do rodziców, którzy to, nawet będąc w separacji, wspólnie dzielą władzę rodzicielską. Oznacza to, iż każde z nich musi otrzymać zgodę drugiego przy podejmowaniu decyzji dotyczących dziecka.
Należy jednak słuchać i być otwartym także na to, co chce powiedzieć i co czuje samo dziecko.
Bywa, że wizyta u jednego z rodziców powoduje u dziecka dyskomfort lub nawet sprawia mu cierpienie. Rodzic, któremu dziecko zwierzy się z takiego stanu rzeczy powinien wspólnie z dzieckiem, a w razie potrzeby także z drugim rodzicem, spróbować znaleźć rozwiązanie dla zaistniałego problemu.
Zasadą jest, iż każde z rodziców dzielących władzę rodzicielską powinno dokładać wszelkich starań, aby respektowanym było to co ustalono za obopólną zgodą lub na podstawie decyzji sądu.
Jeżeli to nowe zasady i aspekty życia rodzinnego wynikłe z porozumienia lub orzeczenia sądu są przyczyną odmowy odwiedzenia drugiego z rodziców przez dziecko, istnieje możliwość zwrócenia się o pomoc do odpowiednich służb.
W wypadku, gdy pomoc taka nie przynosi skutku, może okazać się konieczna ponowna rewizja ustaleń dotyczących zakwaterowania dziecka. O ile nie dojdzie do polubownego porozumienia w tej kwestii, możliwym jest zwrócenie się do właściwego sądu.
W międzyczasie, jeżeli miała miejsce podlegająca wykonaniu decyzja sądu („jugement exécutoire”) dotycząca wymienionych kwestii, należy pamiętać, iż co do zasady trzeba jej przestrzegać.
Jeżeli miała miejsce decyzja sądu podlegająca wykonaniu policja może odwiedzić, na prośbę jednego z rodziców, drugiego rodzica w celu sprawdzenia, dlaczego taka decyzja nie jest respektowana (czy dziecko na prawdę nie chce widywać rodzica, czy może to drugi rodzic, który sprzeciwia się takim wizytom).
Jeżeli sytuacja utknie w martwym punkcie, policja może sporządzić protokół przesłuchania rodzica oraz dziecka (w zależności od jego wieku). Protokół taki przesyła się do prokuratury („parquet”).
W zależności przekazanych prokuraturze materiałów, może ona zdecydować o przekazaniu sprawy do Służby Pomocy Młodzieży („Service de l’Aide à la Jeunesse”), poprosić o dodatkowe informacje, wezwać rodzica, który nie przestrzega zasad ustalonych w drodze decyzji lub przekazać sprawę do właściwego sądu karnego w przypadku udowodnionej nieobecności dziecka na umówionym widzeniu z rodzicem.
Jeżeli w rzeczywistości okaże się, iż to drugi rodzic jest odpowiedzialny za rzekomą niechęć dziecka do widywania drugiego z rodziców, można rozważyć zwrócenie się do właściwego sądu z wnioskiem o nałożenie kary pieniężnej lub o ponowne rozpatrzenie sprawy oraz obowiązujących zasad opieki nad dzieckiem.
W sytuacji, gdy nie ma jeszcze żadnego postanowienia sądowego, rodzice mogą wspólnie spróbować rozwiązać problem.
Jeżeli nie są w stanie rozwiązać takiej kwestii we własnym zakresie, rodzic może skierować wniosek do właściwego sądu, który podejmie decyzję zgodnie z najlepszym interesem dziecka
Rodzic, który nie stosuje się do postanowień sądu dotyczących opieki nad dziećmi i ich miejsca zamieszkania może otrzymać karę pieniężną.
Każde z rodziców jest zobligowane do przestrzegania postanowień sądu dotyczących zakwaterowania dziecka. W wypadku, gdy jedno z rodziców nie przestrzega takiego postanowienia, grozi mu nie tylko kara pieniężna, ale także kara pozbawienia wolności. Nieobecność dziecka na umówionym widzeniu z rodzicem lub brak powrotu dziecka po wizycie u jednego z rodziców traktowane są jak przestępstwo.
W ramach tego, spór może zostać skierowany przed właściwy sąd, który działa w trybie przyspieszonym (sprawy priorytetowe, niecierpiące zwłoki). W takim wypadku, sąd może pozwolić stronie poszkodowanej na zastosowanie środków przymusu, których charakter i zasady określa sąd.
W ramach tego samego problemu, sąd może także ustalić karę pieniężną, którą każdorazowo obciążany będzie rodzic w sytuacji nieprzestrzegania przez niego ustalonych przez sąd zasad opieki nad dzieckiem.
W przypadku braku porozumienia odnośnie edukacji dziecka lub tego jak jest dziecko jest traktowane, a władza rodzicielska jest co do zasady wspólna, jedno z rodziców nie może samodzielnie decydować o tym, iż dziecko nie będzie więcej widywało drugiego z rodziców.
Rodzice mogą spróbować samodzielnie dojść do porozumienia lub jedno z nich może zwrócić się do odpowiedniego sądu, aby ten rozstrzygnął spór. W tym drugim przypadku decyzja sądu będzie wiążąca dla obojga rodziców.
Cdn.
prawnik Małgorzata Wilk
Poradnia Psychologiczno-Prawna EWSPA w Brukseli
