Każdy Polak czy to mały czy to duży zna wiersz Władysława Bełzy „Kto ty jesteś” który brzmi:
…”— Kto ty jesteś?
— Polak mały.
— Jaki znak twój?
— Orzeł biały.
— Gdzie ty mieszkasz?
— Między swymi.
— W jakim kraju?
— W polskiej ziemi.
— Czym ta ziemia?
— Mą Ojczyzną”…
Jest to tekst legendarny który zna każdy Polak niezależnie od wieku czy płci. Uczą go nas w szkole.
Uczą go nas rodzice i tak samo oni przekazują nam informacje o naszym pochodzeniu, heraldyce i symbolach. Takim właśnie najważniejszym symbolem jest nasza Flaga symbol Polski.
Początki polskiej flagi sięgają końca XVIII wieku. To właśnie wtedy ,tuż po rozbiorach patrioci i powstańcy szukali łatwo rozpoznawalnego symbolu. Kolory na które padło to: czerwony i biały, zostały one zaczerpnięte z godła. Natomiast oficjalnie flaga została przyjęta w 1831 roku, ale już w 1792 roku podczas obchodów pierwszej rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 Maja zaczęto nosić biało-czerwone stroje i szarfy, symbolizujące wierność ojczyźnie. Zakazana przez carów rosyjskich, polska flaga powróciła jednak jako oficjalny symbol Polski w 1918 roku po odzyskaniu niepodległości.
Po II wojnie światowej władze komunistyczne wprowadziły wiele restrykcji dotyczących stosowania polskiej flagi i innych symboli narodowych, zaś flaga była uważana za symbol protestu przeciwko reżimowi. Wywieszano ją podczas strajków, a „Solidarność” umieściła ją w swym słynnym symbolu. Dziś flaga wywieszana jest obowiązkowo 1, 2 i 3 maja oraz 11 listopada na Święto Niepodległości.
Obecny kształt oraz barwy flagi państwowej Rzeczypospolitej Polskiej określa ustawa z dnia 31 stycznia 1980 roku .Są to dwa równe prostokąty o biało-czerwonych barwach, które odwzorowują kolory godła polskiego, obowiązującego od XIII wieku, kiedy to panująca dynastia Piastów, wizerunek orła białego uznała za oficjalny symbol państwa. Kolory biały i czerwony też mają ogromne znaczenie , gdyż znak w herbie lub godle jest ważniejszą jego częścią dlatego biały jest na górze, czerwony na dole.
Początkowo polską barwą był karmazyn – symbol bogactwa i dostojeństwa – uzyskiwany z wyjątkowo drogiej koszenili (barwnika robionego z larw czerwca). W związku z tym na chorągiew w barwach Królestwa, mogła sobie pozwolić jedynie zamożna szlachta oraz państwowi dostojnicy. Kiedy używanie chorągwi i sztandarów stawało się coraz bardziej popularne w czasie wojen i bitew, barwa ta przeszła w tańszy czerwony odcień.
Pierwsze chorągwie i sztandary Polski które pamiętamy z lekcji historii ukazały się podczas Bitwy pod Grunwaldem i były koloru czerwonego z wyszytym białym orłem.
Rzeczpospolita Obojga Narodów posiadała sztandar z trzech pasów – na górze i na dole pas czerwony, a w środku biały. Często umieszczano na nim Herb Rzeczypospolitej Obojga Narodów – czterodzielną czerwoną tarczę herbową, na której przemiennie znajduje się Biały Orzeł i biała Litewska Pogoń.
W XVIII wieku, kiedy zaczęła kształtować się idea państwa narodowego, flaga jako symbol państwa i narodu, stała się ważnym elementem poczucia tożsamości narodowej. Używanie flagi przez wszystkich obywateli ma także związek z demokratyzacją świata. Jako symbol narodu zaczęła występować po rewolucji francuskiej oraz amerykańskiej wojnie o niepodległość.
Pierwsza regulacja prawna dotycząca flagi została przyjęta 7 lutego 1831 roku w uchwale Sejmu Królestwa Polskiego. Był to kompromis między barwą białą nadaną przez Augusta II Mocnego (oraz proponowaną przez konserwatystów), a trójbarwną – biało – czerwono – szafirową (były to barwy konfederacji barskiej) proponowaną przez Towarzystwo Patriotyczne. Wybrane zostały kolory herbu Królestwa Polskiego i Wielkiego Księstwa Litewskiego, czyli biały z czerwonym.
1 sierpnia 1919 roku, po odzyskaniu niepodległości Sejm Ustawodawczy przyjął, że kolorami flagi będzie biało-czerwony, ale ustalił także, że będą to dwa podłużne równoległe pasy – na górze biały, a na dole czerwony. Nie ustalono jednak odcienia czerwieni.
W 1921 roku Ministerstwo Spraw Wojskowych wydało broszurę “Godło i barwy Rzeczypospolitej Polskiej”, w której czerwień była karmazynowa. Sześć lat później Prezydent Rzeczypospolitej wydał rozporządzenie, w którym karmazyn został zmieniony na cynober.
Po wojnie w roku 1955 władze Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej przyjęły Dekret, w którym flaga państwowa ma kolor biały i czerwony, z czego biały znajduje się na górze, a czerwony na dole, gdzie czerwony jest odcieniem cynobru. Obowiązywał do roku 1980, w którym Sejm przyjął ustawę określającą wygląd flagi
W Polsce istnieje także inny wariant flagi państwowej – biało-czerwone pasy z godłem Polski umiejscowionym na białym pasie. Tej flagi jednak mogą używać wyłącznie placówki dyplomatyczne poza granicami naszego kraju, lotniska cywilne, kapitanaty i bosmanaty w portach oraz jednostki pływające jako banderę RP, ponieważ flagą biało-czerwoną oznacza się na wodzie jednostki pilotujące.
W 2004 roku ustanowiono 2 maja Dniem Flagi Rzeczypospolitej Polskiej dlaczego? Wybór tego dnia jest dość prosty. Ponieważ w czasach PRL-u dzień 2 maja był dniem, kiedy władze zmuszały Naród do zdejmowania flag po Święcie Pracy, tak aby nie zostały na Święto Konstytucji 3 Maja – nieuznawane przez nie. Po drugie tego dnia obchodzone jest święto Polonii i Polaków poza granicami kraju.
Z okazji którego mam szansę na napisanie tego a jakże ważnego dla mnie artykułu. A dzięki uprzejmości Szanownej Pani Małgorzaty Dyrektor Domu Polskiego w Belgii mogę go opublikować za co bardzo dziękuję ,to zaszczyt dla mnie.
I na koniec ciekawostka historyczna flaga czeska miała te same kolory, co dzisiejsza polska. Obecnie najbardziej zbliżoną do polskiej flagę mają Monako i Indonezja, jednakże pasy bieli i czerwieni ułożone są w odwrotnej kolejności.
Regina Skoczeń.
Studentka EWSPA.
