Celem krajowych baz danych DNA jest identyfikacja osoby lub osób zamieszanych w przestępstwo oraz ustalenie powiązań między kilkoma przestępstwami popełnionymi w różnych miejscach. W tym celu krajowa baza danych porównuje wszystkie profile DNA ustalone przez belgijskie laboratoria DNA na podstawie śladów pobranych z miejsc przestępstw, a także wszystkie profile DNA osób podejrzanych i skazanych za dane przestępstwo.
Od lipca 2018 r. profile DNA ze szczątków doczesnych, śladów osób zaginionych lub osób spokrewnionych z osobą zaginioną są rejestrowane i porównywane w bazach danych. Robi się to w celu identyfikacji niezidentyfikowanych szczątków lub poszukiwania zaginionej osoby.
Ramy prawne
W Belgii 5 laboratoriów jest akredytowanych do wykonywania analiz DNA w sprawach karnych. Profile DNA ustalone przez te laboratoria są gromadzone w krajowych bankach danych DNA.
Zarządzanie krajowymi bankami danych DNA reguluje ustawa o DNA z 22 marca 1999 r. i 7 listopada 2011 r., dekret królewski z 17 lipca 2013 r. oraz ustawa z 21 grudnia 2013 r. Ustawy te przewidują utworzenie trzech krajowych banków danych DNA:
Kryminalistyczna baza danych, zawierająca profile DNA ze śladów oraz referencyjne profile DNA osób podejrzanych pod pewnymi warunkami
Baza danych osób skazanych za przestępstwa, zawierająca referencyjne profile DNA osób skazanych
Baza Danych Osób Zaginionych, zawierająca profile DNA ze szczątków doczesnych, śladów osób zaginionych (np. przedmiotów codziennego użytku) oraz krewnych osób zaginionych.
Decyzje Rady UE 2008/615/WSiSW i 2008/616/WSiSW z dnia 23 czerwca 2008 r. przewidują międzynarodową wymianę między wszystkimi państwami członkowskimi UE profili DNA przechowywanych w krajowych bazach danych DNA.
Obecnie Belgia współpracuje z 22 krajami z Polską od 04/12/2018 r.
Z punktu praktycznego
– Rejestracja i porównanie śladowych profili DNA (pojedyncze profile i złożone profile od maksymalnie 2 osób) ;
– Rejestracja i porównanie referencyjnych profili DNA skazanych ;
– Porównanie referencyjnych profili DNA osób podejrzanych i rejestracja w przypadku zgodności w aktach lub zgodności z krajowymi bankami danych DNA;
– Porównanie śladowych profili DNA (pojedynczych profili) i zarejestrowanych referencyjnych profili DNA (skazanych przestępców lub podejrzanych) z międzynarodowymi bazami danych DNA (zob. wykaz państw prowadzących działania);
– Rejestracja i porównanie profili DNA osób, których zniknięcie uznano za niepokojące (wszczęcie dochodzenia w sprawie karnej), niezidentyfikowanych zwłok oraz, na zasadzie dobrowolności, profili DNA krewnych osoby zaginionej (i porównanie ich w formie drzewa genealogicznego).
– Unikalne i wyjątkowe porównanie bardzo złożonych profili (do 3 osób)
– Brak możliwości rejestracji lub porównania złożonych profili więcej niż 2 osób (poza wyjątkowymi przypadkami);
– Brak rejestracji lub porównania profili referencyjnych ofiar;
– Brak zapisu lub porównania wyników uzyskanych po analizie mitochondrialnego DNA i chromosomu Y.
– Brak międzynarodowego porównania złożonych profili dwóch osób, ani krewnych osoby zaginionej.
– Brak bezpośredniego porównania krewnych osoby zaginionej z belgijskimi krajowymi bazami danych,
Jakie są wyniki?
Obecnie ponad 20% profili DNA zarejestrowanych w krajowych bazach danych można powiązać z profilami DNA znajdującymi się w innych zbiorach. W 80% tych przypadków zgodności profili DNA, profil DNA śladu jest powiązany z profilem DNA osoby, co oznacza, że sprawca śladu pobranego z miejsca przestępstwa w Belgii zostaje zidentyfikowany dzięki krajowym bazom danych DNA. Około jedna trzecia z tych identyfikacji śladów nie byłaby możliwa bez wymiany międzynarodowej. Do chwili obecnej w belgijskich bazach danych DNA zarejestrowanych jest około 100 000 profili DNA (z czego około połowa to ślady, a połowa to odniesienia do osób).
Źródło: incc.fgov.be
