faktyczne pożycie kobiety i mężczyzny, analogiczne do pożycia małżonków.
Konkubinat faktyczny a konkubinat prawny – co to zmienia dla Twojego majątku?
Obecnie wiele par żyje – świadomie lub nieświadomie – w stanie faktycznego konkubinatu. Chociaż sytuacja ta pozwala parze na wspólne życie bez konieczności spełniania niektórych wymogów małżeństwa, nie zapewnia ona dużej ochrony prawnej między partnerami.
W Polsce konkubinat jako stan faktyczny nie podlega żadnej regulacji prawnej. W związku z tym, nie można zastosować wprost jakiejkolwiek regulacji odnoszącej się do małżeństwa. Zgodnie z art. 18 Konstytucji RP, małżeństwo jako związek kobiety i mężczyzny, rodzina, macierzyństwo i rodzicielstwo pozostają pod ochroną Rzeczypospolitej Polskiej. Z przepisu tego wynika jednoznacznie, że konkubinatowi nie przysługuje ochrona i pomoc ze strony państwa. Jednak nie oznacza to, że pewne stany faktyczne konkubinatu nie będą korzystały z ochrony przewidzianej w przepisach niższego rzędu, np. KRO w części dotyczącej sprawowania władzy rodzicielskiej nad wspólnymi małoletnimi dziećmi konkubentów.
Jakie są skutki konkubinatu de facto?
Weźmy przykład spadku: w przypadku śmierci jednego z partnerów prawo przewiduje, że pozostały przy życiu konkubent de facto nie otrzymuje nic. W związku z tym, aby zmarły partner mógł skutecznie zapisać cokolwiek drugiemu partnerowi, musi on wcześniej sporządzić odpowiedni testament. Ponadto, w przypadku braku testamentu, brak korzyści w zakresie dziedziczenia skutkuje pozbawieniem pozostałego przy życiu konkubenta de facto jego domu, podczas gdy należał on w całości do jego partnera. Zostałby więc “wyrzucony” ze swojego domu, na rzecz spadkobierców ustawowych swojego konkubenta.
Przy założeniu, że testament przyniósłby korzyści żyjącemu partnerowi, zapisy spadkowe nadal będą podlegały podatkowi od spadków. W związku z tym stawki mające zastosowanie do osób pozostających faktycznie w konkubinacie są stawkami z kategorii “wszystkie inne osoby”, które mogą wynosić od 40 do 80% w Brukseli, od 25 do 55% we Flandrii i od 30 do 80% w Walonii.
Należy zauważyć, że w Regionie Flamandzkim osoby pozostające de facto w konkubinacie korzystają z tych samych stawek podatku od spadków, co osoby pozostające w konkubinacie prawnym, pod warunkiem że są w stanie wykazać, że ich konkubinat był przerywany przez co najmniej jeden rok. Podobnie, jeśli wykażą co najmniej trzyletni okres wspólnego zamieszkiwania, będą mogli skorzystać ze zwolnienia z podatku spadkowego od udziału w domu rodzinnym, który otrzymają w spadku po swoim partnerze.
Zalety legalnego konkubinatu :
Legalna kohabitacja niesie ze sobą szereg korzyści, będąc systemem w połowie drogi między faktyczną kohabitacją a małżeństwem. Przede wszystkim legalni konkubenci zobowiązują się do przestrzegania szeregu obowiązków (ochrona domu, udział w wydatkach itp.), zachowując między sobą pewną odrębność, zwłaszcza w odniesieniu do majątku. Ponadto, z punktu widzenia dziedziczenia, korzystają one z pewnych praw preferencyjnych.
Przede wszystkim, w przypadku śmierci jednego z partnerów, pozostały przy życiu dziedziczy użytkowanie domu i umeblowanie (należy podkreślić, że nie jest to prawo do zastrzeżenia, w przeciwieństwie do tego, co jest przewidziane w przypadku małżeństwa). Oczywiście, poza tym prawnym przydziałem, testament może przynieść konkubentowi jeszcze więcej korzyści.
Po drugie, jeśli chodzi o podatek od spadków, wszelkie pełne udziały we własności, które osoba pozostała przy życiu otrzymuje w nieruchomości, która była wykorzystywana jako jej główne miejsce zamieszkania przez co najmniej 5 lat przed śmiercią jej konkubenta prawnego, są zwolnione z podatku od spadków. Wreszcie, jeśli chodzi o podatek od spadków, konkubenci mogą korzystać z tzw. stawek liniowych, wynoszących od 3 do 30% w Brukseli i Walonii oraz od 3 do 27% we Flandrii.
Legalna kohabitacja ma zatem sens, ponieważ zapewnia zarówno ochronę pozostającemu przy życiu partnerowi, jak i oszczędność na podatku od spadków. Nie jest ona pozbawiona pewnych formalności i zobowiązań, ale są one mniejsze niż w przypadku małżeństwa. Legalna kohabitacja jest zatem odpowiednim rozwiązaniem dla par, które chcą zabezpieczyć się wzajemnie przed nieprzewidzianymi okolicznościami, a jednocześnie obrać inną drogę niż małżeństwo.
Źródło:pareto.be